De Conventie van Achlum zal vooral geassocieerd worden met Bill Clinton in een kletsnat weiland. Hoe iconisch dat beeld ook was, er was die dag veel meer te zien voor degene die er oog voor had. Omdat er veel sessies plaatsvonden die veel mooier, inhoudelijker, liever of stomweg ‘echter’ waren dan dit ietwat megalomane sluitstuk. Maar vooral omdat Achlum eigenlijk om iets heel anders ging: iets willen zien dat er nog niet helemaal was.
Datum: februari 2021
Foto: Merlin Daleman (NRC 30-05-2011)
Dat deed Erik natuurlijk dagelijks in het potentieel van jonge mensen. In Achlum was het de wil om iets te willen voorstellen voorbij de dagelijkse realiteit. Een solidaire samenleving met lef, plezier en stijl. Niet geheel toevallig samenvallend met het wereldbeeld van die prachtige regisseur voor wie Achlum een meesterwerk was.
Het is veelzeggend dat een wereldreiziger thuis in Friesland één van zijn grootste vergezicht vond. En vormgaf! In Achlum kwamen veel van Erik’s levenslijnen bij elkaar: mondaine, grootstedelijke elite maar ook die diep gewortelde liefde voor ruraal #mooinederland. Natuurlijk, als het aan Erik had gelegen hadden we naast Clinton ook nog U2 geprogrammeerd. Of desnoods Arcade Fire of Springsteen. Maar Erik nam ook onze dure plicht om de bewoners van Achlum te begrijpen en te respecteren heel erg serieus!
De voorbereiding voor Achlum bestond dus uit filosoferen met de raad van bestuur van Achmea over ‘solidariteit als welbegrepen eigenbelang’. Maar minstens net zo belangrijk was de dorpsraad van Achlum die solidariteit dagelijks in praktijk brengt. Het was onderhandelen over de prijs van Clinton én over het afkopen van de eerste grassnede op het weiland waar we bezoekers wilde laten parkeren. Het was het neerzetten van extra toiletten op een evenement ten dienste van die grotere droom: als we nou eens iedereen om een lange tafel krijgen, dan zouden we samen toch een hoop moeten kunnen oplossen. If you can change a room…
Naast dat de vele verschillende werelden van Erik bij elkaar kwamen, was het ook een diep persoonlijk project. Dat bleek onder andere uit de overtuiging dat het plaats moest vinden op de verjaardag van Arnold. Ik vermoedde een eerbetoon. Officieel omdat het “dan echt altijd lekker weer is”. Ik weet niet of het wel vaker noodweer is geweest eind Mei, maar het zal sowieso ooit gemiezerd hebben. Dat in Eriks herinnering de zon altijd scheen, zegt waarschijnlijk vooral iets over de halsstarrige romanticus die hij was.
Mijn persoonlijke hoogtepunt lag voor de Conventie. Ik bivakkeerde enkele weken in het dorp. Verschillende dorpsbewoners hadden ondertussen een puike Erik-impressie in huis. Ze imiteerde het loopje waarmee hij talloze rondjes door het dorp liep: buik naar voren, beetje sloffend terwijl hij de uiteinden van zijn jasmouwen stevig vasthield. Maar bovenal: mogelijkheden ziend die andere (nog) niet zagen.