Keuzevrijheid nu, is de beste keuze voor later

Onderzoek en een nieuwe boodschap voor de Alliantie Worden wie je bent

Opdrachtgever: Alliantie Worden Wie Je Bent

Expertises vanuit BKB: Onderzoek en gedragstheorie,
Ontwikkeling kernboodschap,
Frame

Website:
https://www.wordenwiejebentopschool.nl/

Datum: 2023

Alliantie ‘Worden wie je bent’ zet zich in voor gendergelijkheid in het onderwijs. Hoe communiceer je daarover zodat je zoveel mogelijk onderwijsprofessionals in Nederland meekrijgt? BKB deed onderzoek onder de doelgroep en creëerde een boodschap om de alliantie te positioneren en hierover te communiceren.

‘Ik heb een paar sterke jongens nodig om stoelen te sjouwen’
School is een plek waar leerlingen moeten kunnen ontdekken wie ze zijn, wat ze leuk vinden en wat zij later willen worden. Maar stereotype verwachtingen over de rol en het gedrag van meiden en jongens in de samenleving kan dit in de weg zitten. Die verwachtingen zorgen voor vastgeroeste patronen in het onderwijs. Jongens worden bijvoorbeeld vaker in rekenoefeningen als voorbeeld gebruikt dan meiden, en als het een meid is, heeft ze een rekenfout gemaakt. Meisjes krijgen vaak complimenten over hun uiterlijk, jongetjes als ze initiatief tonen. Hierdoor sturen we leerlingen onbewust een bepaalde richting op en krijgen zij niet dezelfde kansen. Dit beïnvloedt hun schoolloopbaan en studiekeuze.

Voorkomen dat het de verkeerde associaties oproept
Communiceren over (gender)normen en stereotyperingen in de maatschappij kan gevoelig liggen. Om te voorkomen dat de boodschap van de alliantie verkeerde associaties oproept ontwikkelden we een frame: een perspectief van waaruit we het verhaal vertellen. We maakten deze keuzes door:

  • het maatschappelijk gesprek op dit onderwerp te analyseren;
  • gesprekken te voeren met de partnerorganisaties;
  • in gesprek te gaan met onderwijsprofessionals.

Een boodschap waar niemand tegen kan zijn
Om in kaart te brengen welke associaties het onderwerp ‘genderongelijkheid in het onderwijs’ bij mensen oproept, voerden we een associatietest uit onder onderwijsprofessionals. Hierdoor konden we termen testen en ontstond er een raamwerk met uitgangspunten voor het frame:

  • de ontwikkeling van leerlingen en studenten en het maken van eigen keuzes in een veilige omgeving staat centraal;
  • een positief verhaal (een win frame);
  • communiceren door de ogen van de onderwijsprofessional;
  • een verbindende toon;
  • het vermijden van ‘beladen' termen;
  • benoemen van de risico’s.

Vanuit bovenstaande uitgangspunten zijn we tot een frame gekomen dat niet uitgaat van gendernormen of -ongelijkheid, maar juist over keuzevrijheid en ontwikkeling. Want wie wil niet dat elk kind de kans krijgt om te ontdekken wat het beste bij hen past?

Alliantie Worden wie je bent bestaat uit VHTO, Stichting School & Veiligheid, Movisie en Emancipator en wordt gesteund door het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Een leerkracht vertelde over een 6 VWO-leerling die trots zei dat ze na het slagen haar rijbewijs ging halen om internationaal buschauffeur te worden. Ik vond dit een mooi voorbeeld van hoe een open, veilige omgeving leerlingen inspireert te kiezen wat echt bij hen past, zelfs buiten de gebaande paden. Daar doen we het voor!
Willeke Asselbergs
Campagnestrateeg